HARLEY-DAVIDSON  PAN AMERICA RA 1250 SPECIAL - 2025

Wist u dat: In de motortaal "Liberator" betekent: Benaming voor de v-twin 750CC zijklep Harley-Davidsons die met de troepen van de Amerikanen en Canadezen meekwamen om Europa te bevrijden. Harley-Davidson maak­te deze legermotorfiets zowel voor het Amerikaanse als voor het Canadese leger. De officiële fabrieksaanduiding is WLA voor de Amerikaanse uitvoering, WL staat voor de typeaanduiding van 750CC (de a staat niet voor American zoals vaak wordt gedacht, maar voor army en de C in WLC voor Canadian).Tussen 1941 en 1946 werden er in totaal circa 90.000 door de Harley-Davidson fabriek in Milwaukee gemaakt. De naam Liberator, letter­lijk bevrijder, werd pas na de bevrijding aan dit type motorfiets toegekend. De WLA en WLC verschilden op details van elkaar (ondermeer voorvork, luchtfilter, achterlicht, verwisselbare voor- en achterwielen, plaats van de koplamp). De Liberator was primair een ordonnansmotorfiets, al werd er later tevens een gevechtsuitvoering van de WLA gemaakt, voorzien van een geweerhouder voor een Thompson-machinegeweer. In 1943 was echter al duidelijk dat de rol van de WLA/WLC beperkt zou blijven tot ordonnanstaken en werd een veel prominentere rol weggelegd voor de jeep. Toen werd al duidelijk dat de meeste Liberators voorbestemd waren om dumpmotorfietsen te wor­den. Duizenden van deze legermotorfietsen, soms nog nieuw in de krat, alsmede vele tonnen reserveonderdelen werden in Europa achtergelaten en ook in Nederland verhandeld. Voor een grijpstuiver waren ze te koop en ze vonden dan ook hun weg als goedkoop vervoermiddel naar politie, marechaussee, wegen­wacht en tal van particulieren. De verspreiding van Liberators heeft ertoe bijgedragen dat in Nederland de naam Harley-Davidson algemeen bekend werd en onlosmakelijk met een legermotorfiets werd verbonden. De belangstelling voor mo­torfietsen bereikte in de jaren zestig een dieptepunt en Libe­rators werden (veelal door studenten die zich nog geen auto konden permitteren) voor een habbekrats aangeschaft. Vanaf de jaren zeventig ontwikkelde zich een bredere interesse voor de 750CC Liberators, vooral onder werkende jongeren. Voor velen van hen werd de Liberator de opstap naar een zwaardere Harley-Davidson van recentere datum. In Nederland heeft de Liberator veel betekend voor de naoorlogse populariteit van het merk Harley-Davidson. Menig berijder van een nieuw ty­pe Harley-Davidson heeft zijn eertijds aangeschafte Liberator aangehouden en in de schuur o f zelfs in de huiskamer staan. Momenteel zijn er naar schatting zo’n zesduizend Liberators in Nederlandse handen.